Na początek o tym, czym generalnie powinna cechować się nieruchomość, którą nazywamy willą. Nazwa ta pochodzi z antyku. W willach mieszkali patrycjusze starożytnego Rzymu. Wtedy cechy tych domów były wyraźnie określone – z mozaikami, wewnętrznym patio itp. Od tamtej pory oczywiście wiele się zmieniło, natomiast przetrwało określenie willa odnoszące się po prostu do dużego, wygodnego, reprezentacyjnego i wykończonego w wysokim standardzie domu mieszkalnego.

Podstawowym wymogiem jest powierzchnia – willa musi być duża, przez co rozumiemy w naszych warunkach przynajmniej 200 metrów kwadratowych. Jak na Polskę jest to już dosyć dużo. Obecnie trendy na rynku domów ewoluują. Kupujący oraz budujący na własny użytek preferują domy o powierzchni 120 – 140 mkw., choć trzeba zauważyć, że rośnie popularność tanich domów kompaktowych, czyli mniejszych niż 100 mkw. Taka oferta coraz częściej pojawia się u deweloperów. Z kolei duże domy wielopokoleniowe, popularne jeszcze kilkanaście lat temu, obecnie oczywiście nadal powstają, jednak o wiele rzadziej, a jeśli już to częściej właśnie jako nieruchomości o wyższym standardzie. Współcześnie kupujący i budujący stawiają na nieruchomości tańsze w utrzymaniu. Po drugie zmieniają się obyczaje, sposób życia. Większa mobilność, mniejsza dzietność, czy nawet życie w pojedynkę jako tzw. singiel – te elementy sprawiają, że duże domy po prostu przestają być potrzebne. Rodziny żyją też znacznie rzadziej razem, pod jednym dachem kilka generacji rodu, a takie jest założenie domu wielopokoleniowego.

Tak więc duża powierzchnia willi to podstawa, która odróżnia ją od „zwykłego” domu. Po drugie oczywiście dochodzi standard wykończenia - np. wyższej jakości drewno, kamień, marmur itp. Willa powinna być otoczona pięknym ogrodem, z elementami małej architektury. Cechą takiej posiadłości jest reprezentacyjna fasada od frontu, np. z gankiem charakterystycznym dla polskich dworków ziemiańskich, choć nie jest to koniecznością. W środku elementem rozpoznawczym jest obszerny hall połączony z salonem z kominkiem, z dużymi przeszkleniami i wyjściem na taras lub bezpośrednio do ogrodu. Inne typowe cechy willi to obecność pomieszczeń o różnym przeznaczeniu – np. garderoby, gabinetu do pracy, pokoju przeznaczonego do rozrywki – np. salonik telewizyjny, bilardowy, siłownia, sauna. Koniecznym standardem jest kilka sypialni i pokojów do aktywności dziennej.

Ceny i lokalizacje

Drugim „typem” bardzo atrakcyjnych lokalizacji są po prostu obszary atrakcyjne przyrodniczo – np. miejscowości wypoczynkowe w górach, czy nad morzem. To niejako naturalne umiejscowienie wygodnych, prestiżowych posiadłości.

Ceny willi o historycznym charakterze, o ile są to nieruchomości w dobrym stanie technicznym, po koniecznych remontach, są minimum o około 30 – 40 proc. wyższe od „zwykłych” domów. Z danych WGN wynika, że w ośrodkach takich jak Wrocław, Warszawa, Kraków, Poznań, Trójmiasto, średnie stawki w tym segmencie nieruchomości mieszkaniowych wynoszą około 4000 – 5000 zł/mkw. Nieco droższa jest Warszawa. Przykłady ofert z segmentu posiadłości zabytkowych pokazują natomiast, że atrakcyjne obiekty są wyceniane na przynajmniej 6000 – 7000 zł/mkw. Za 200 metrową nieruchomość tego typu trzeba więc zapłacić przynajmniej około 1,2 mln zł, choć często jest to zdecydowanie więcej.

Dla przykładu: piękna posiadłość z XIX wieku w Długopolu – Zdroju została wyceniona na 1,2 mln zł. Niedaleko plaż Kołobrzegu z kolei, piękna posiadłość w miejscowości Ramlewo, gruntownie odrestaurowana, a sięgająca swoją historią XIX wieku jest do kupienia za blisko 5 mln zł. Stawka za metr kwadratowy tej rezydencji to ponad 6300 zł. Inna oferta – tym razem z Wrocławia – to nieruchomość w willowej dzielnicy Zalesie, to piękna gruntownie wyremontowana willa z basenem w środku. Nieruchomość została wyceniona na blisko 4 mln zł za 220 mkw., co daje cenę metra kwadratowego wynoszącą 18 tys. zł. 180 – metrowy dom w krakowskiej Olszy uzyskał natomiast wycenę 1,35 mln zł, czyli po 7500 zł/mkw. Piękna posiadłość, w stylu dworku ziemiańskiego, zlokalizowana pod Krakowem została wyceniona na blisko 4,5 mln zł za 514 mkw. (pow. działki 18300 mkw.), co daje cenę wynoszącą ponad 8700 zł/mkw.

Marcin Moneta
Dział Analiz WGN